طراحی فرش در ایران
طراحی فرش در ایران یک مقاله مختصر درباره ی هنر طراحی فرش را برای شما پژوهشگران و هنرمندان علاقه مند به این هنر آماده کرده ایم.
طراح نقشه کیست؟
طراحی فرش «Carpet Designs» از هنر های مربوط به فرش بافی و قالی بافی می باشد که توسط شخصی که به آن طراح می گویند، که بصورت نقشه فرش طراحی می شود و قالیباف از روی آن طرح و نقش شروع به بافتن فرش می کند. این هنر یک کار بسیار سخت، وقت گیر و زمان بر است که هنرمند این رشته باید همه ویژگی هایی که ذکر شد را داشته باشد تا بتواند یک فرش را طراحی کند.
البته فرشبافی را نمی توان فقط یک هنر دانست و در کنار آن، یک صنعت پربازده و پر طرفدار مخصوصاً در نوع ایرانی خود به حساب می آید.
نقشه فرش
یکی از ابزار لازم و ضروری فرش بافی نقشه فرش است که بیانگر طرح خاص با مشخصات مورد نظر طراح و بافنده می باشد. چون فرش برای زیبایی محل سکونت یا کار بافته می شود نیاز به طرح زیبا و جذاب دارد.
این طرح باید به صورت نقشه طراحی شود. نقشه فرش با طراحی فرش متفاوت است. طراحی تنها مراحل ترسیم و اجرای طرح خاص را در بر می گیرد که تنها از عهده طراحان حرفه ای بر می آید و نقشه فرش تنها یک دستورالعمل به حساب می آید. نکته دیگر اینکه طراحان ممکن است نقاش فرش نبوده یا با فرش نیز کاملاً آشنا نباشند که در این صورت نقشه کش یعنی شخصی که به اصولو قواعد نقشه کشی قالی آشنایی دارد طرح آنان را به نقشه قالب تبدیل خواهد کرد.
تعریف طراحی فرش
طراحی فرش عبارت است از ترسیم و اجرای طرحی خاص در قالب یکی از موضوعات شناخته شده و یا ابتکاری ویژه فرش. طراح فرش شخصی است که این مرحله از کار را به عهده داشته، آن را انجام می دهد. مرحله طراحی فرش اولین و ابتدایی ترین مرحله کار است این مرحله ممکن است فقط ارائه یک طرح و موضوع برای بافت فرش باشد که بعداً این طرح توسط شخصی به نام نقشه کش بر اساس اصول و معیارهای نقشه کشی تبدیل به فرش خواهد شد. حتی ممکن است در مرحله تبدیل طرح به نقشه به اجبار تغییراتی در طرح صورت گیرد مثلاً در مرحله محاسبات عرض، طرح اصلی با رج شمار فرش و تعداد خانه های کاغذ شطرنجی مطابقت نداشته باشد که چنانچه نقش کش مهارت لازم را دارا باشد و تغییر جرئی طرح اصلی، عیبی را ایجاد نکند آن را اصلاح خواهد نمود. مثلاً می تواند عناصری به طرح اضافه و یا حذف نماید.
نقشه کش فرش
نقشه کش فرش شخصی است که با کاربرد اصول فنی امکان بافت طرح بر روی قالی را فراهم می آورد. فرد مذکور ممکن است طراح فرش نباشد. بلکه فقط کار او دریافت طرح از طراح و تبدیل آن به نقشه فرش باشد. در کارگاههای بزرگ طراحی معمولاً این تقسیم بندی آشکارا به چشم می خورد. در این کارگاه ها یک یا دور نفر فقط کار طراحی را به عهده دارند و افرادی نیز به عنوان نقشه کش این طرحها را تبدیل به نقش فرش می نمایند. افراد نقشه کش نیز در این کارگاهها تقسیم وظایف نموده، فرد یا افرادی کار تعیین رنگ بندی و رنگ آمیزی طرح را به عهده داشته و فرد یا افرادی دیگر کار نقطه گذاری را انجام می دهند که به آنان نقطه زن گفته می شود. در کارگاه های انفرادی تمامی این مراحل توسط نقشه کش انجام می شود.
ابزار طراحی و نقشه کشی فرش
ابزاری اند که به کمک آنها امکان کار یا سهولت کار برای طراحان فرش و یا نقشه کش فراهم می شوند. بعضی از این ابزار برای امکان کار مورد استفاده قرار می گیرند از قبیل وسایل اولیه طراحی و کاغذ نقشه کشی. در صورتی که این وسایل نباشد طراحی نقشه فرش ناممکن است اما ابزار و وسایلی هم هستند که سهولت و کیفیت کار را به دنبال دارند همچون میز مخصوص طراحی، میز نور، انواع قلم های طراحی، تخته یا پارچه جهت چسبانیدن نقشه بر روی آنها.
همواره میتوانید با مراجعه به بخش دانشنامه ها در رسانه قالینگ مقالات جدید مرتبط با فرش را مطالعه و دانلود کنید.